Η Αυτού Θειοτάτη Παναγιότης, ο Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, Νέας Ρώμης και Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος

Η παρουσία και επευλογία του έργου της Αγιορειτικής Εστίας
από την Αγία Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία

Η Α.Θ.Π. ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. κ. Βαρθολομαίος υποστηρίζει θερμά και ευλογεί τα βήματα, τις δραστηριότητες και τις πρωτοβουλίες της Αγιορειτικής Εστίας από την πρώτη στιγμή της ίδρυσης της. Επισκέπτεται τις εγκαταστάσεις και τις εκθέσεις της στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και θέτει υπό την αιγίδα Του πολλές από αυτές. Όλες οι εκδόσεις της Αγιορειτικής Εστίας συμπεριλαμβάνουν τους χαιρετισμούς και τις ευλογίες Του, ενώ σε κάθε μεγάλο γεγονός που οργανώνεται και παρουσιάζεται από την Αγιορειτική Εστία, αναγιγνώσκεται ο χαιρετισμός που με μεγάλη χαρά μας αποστέλλει.

1.Χαιρετισμός της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου για την έκθεση του Κόρδη «Φως εκ φωτός. Άθως. Βυζάντιο. Οικουμένη» (2017)

2. Χαιρετισμός της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου στο Πρώτο Διεθνές Επιστημονικό Εργαστήριο (2016)

3. Χαιρετισμός της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου για την έκθεση «Άγιον Όρος: κατ’ εικόνα του φωτογραφικού βλέμματος» (2015)

4. Μήνυμα της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου για το Ι΄ Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο «Το Άγιον όρος κατά τον 17ο και 18ο αιώνα. Από τους μεταβυζαντινούς στους νεότερους χρόνους» (2015)

5. Χαιρετισμός της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου στην επετειακή έκδοση για τα 15 χρόνια λειτουργίας της Αγιορειτικής Εστίας (2015)

6. Χαιρετισμός της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου για το Θ’ Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο «Η εξακτίνωση του Αγίου Όρους στον ορθόδοξο κόσμο: τα μετόχια» (2014)

7. Χαιρετιστήριο μήνυμα της Α.Θ.Π του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου για την έκδοση « Αγιορειτικόν Πανάγιον. Των εν Άθω Αγίου ο χορός» (2013)

8. Μήνυμα της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου για το ΣΤ’ Διεθνές Συνέδριο της Αγιορειτικής Εστίας « Το Άγιον όρος στον 15ο και 16ο αιώνα» (2011)

9. Μήνυμα της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου για την έκδοση «Βασίλι Γρηγόροβιτς Μπάρσκι, Τα ταξίδια του στο Άγιον Όρος 1725-1726 / 1744-1745» (2008)

10. Μήνυμα της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου για το Γ’ Συνέδριο με θέμα «Από τον Διονύσιο εκ Φουρνά στον Φώτη Κόντογλου και στα Σύγχρονα Εικονογραφικά Εργαστήρια του Αγίου Όρους» (2008)

11. Μήνυμα της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου για την έκθεση του Ακαδημαϊκού Παναγιώτη Βοκοτόπουλου (2008)

12. Χαιρετισμός της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου για το πρόγραμμα «Πέντε αιώνες περιηγήσεων και προσκυνημάτων στο Άγιον Όρος» (2007) 

13. Ομιλία της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου στην έκθεση «Άγιον Όρος – Κειμήλια Πρωτάτου» (2006)

14. Χαιρετιστήριο μήνυμα της Α.Θ.Π του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου για την έκδοση «Fred Boissonnas. Οδοιπορικό στον Άθω 1928 - 1930» (2006)

15. Χαιρετιστήριο μήνυμα της Α.Θ.Π του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου για την έκδοση «Ο Άγιος Δημήτριος στην τέχνη του Αγίου Όρους» (2005)

16. Χαιρετιστήριο μήνυμα της Α.Θ.Π του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου για την έκθεση «Μανουήλ Πανσέληνος. Εκ του Ιερού ναού του Πρωτάτου» (2003)

Το κτίριο Νεδέλκου, έργο του αρχιτέκτονα Ξενοφώντος Παιονίδη, είναι συνδεδεμένο με τις περιπέτειες των αρχών του 20ου αιώνα στη Μακεδονία και τη Θεσσαλονίκη. Ανεγέρθηκε το 1909 στην τότε ελληνική συνοικία, για να φιλοξενήσει την οικογένεια του γιατρού Ιωάννη Νεδέλκου που κατέφυγε στη Θεσσαλονίκη από την Έδεσσα, όταν, στην έξαρση του Μακεδονικού αγώνα στην οποία συμμετείχε ενεργά, τέθηκε σε κίνδυνο η ζωή του. Έγινε γνωστό στους Θεσσαλονικείς ως η «κλινική Νεδέλκου», όταν ο γιατρός Κωνσταντίνος Νεδέλκος, γιος του Ιωάννη Νεδέλκου, επιστρέφοντας από τις σπουδές του στην Αυστρία, στέγασε την οικογένεια και το ιατρείο του και αργότερα ανήγειρε τριώροφο οίκημα, όπου λειτουργούσε η κλινική.
Το επιστημονικό και ακαδημαϊκό έργο του γιατρού, η κοινωνική και φιλανθρωπική δράση του και η ανάμειξή του στα κοινά της πόλης, συντέλεσαν στο να καταστεί η κλινική Νεδέλκου πασίγνωστη στη Θεσσαλονίκη.

Ο Κωνσταντίνος Νεδέλκος, στην προσπάθειά του να σώσει το κτίριο από την καταστροφή ή την κατεδάφιση, το χάρισε στον Δήμο, δωρεά που έγινε τελικά αποδεκτή αργότερα, στη δεκαετία του 1980, όταν ο Δήμος και οι αρμόδιες υπηρεσίες συμφώνησαν να διασωθεί το κτίριο. Η παρέμβαση του oργανισμού «Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης- Θεσσαλονίκη 1997» και η σωτηρία του κτιρίου το 1995 υπήρξε το πρώτο βήμα στην αποκατάσταση. Αλλά σημαντικές ήταν και οι επόμενες φάσεις, μέχρις ότου ολοκληρωθούν οι εργασίες οι οποίες εξασφάλισαν τις προϋποθέσεις λειτουργίας του ως δημόσιου κτιρίου και έδωσαν στέγη στην Αγιορειτική Εστία φιλοξενώντας τις δραστηριότητές της.

Όλα αυτά τα χρόνια έχει καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να διασωθεί το αρχείο του κτιρίου ή ό,τι μπορεί να συγκεντρωθεί σχετικά με την ιστορία, τις μελέτες, τις εργασίες κλπ. που ακολούθησαν την απόφαση διάσωσης και ανάδειξής του. Το αρχείο είναι τώρα στη διάθεση όσων αναζητούν πληροφορίες και στοιχεία. Σήμερα το κτίριο Νεδέλκου στεγάζει τις διοικητικές υπηρεσίες της Αγιορειτικής Εστίας, το βιβλιοπωλείο, τη βιβλιοθήκη, ένα μικρό Μουσείο, το αρχείο, τον εκθεσιακό χώρο και το Γραφείο Προσκυνητών Αγίου Όρους.

Η αυλή του κτιρίου Νεδέλκου διαμορφώθηκε και αυτή και λειτουργεί, όπως και το κτίριο, χάριν των πολιτών ως δημόσιος κήπος, που φιλοξενεί την άνοιξη, το καλοκαίρι και στις αρχές του φθινοπώρου επισκέπτες που χαίρονται να κάνουν ένα διάλειμμα ησυχίας, ηρεμίας και δροσιάς, αλλά και δράσεις της Αγιορειτικής Εστίας ή των φορέων της πόλης, εκθέσεις, μουσικές εκδηλώσεις, ομιλίες. Το κτίριο, αλλά και το πράσινο της αυλής, συντηρούνται τακτικά από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Δήμου Θεσσαλονίκης. Τα φροντίζει όμως καθημερινά κι η αγάπη των ανθρώπων που στεγάζει και φιλοξενεί, οι οποίοι παρακολουθούν το κάθε τμήμα του κτιρίου, κάθε σημείο της αυλής και του πρασίνου και παρεμβαίνουν έγκαιρα.

Το 2009, με αφορμή την συμπλήρωση εκατό χρόνων από την ανέγερση του κτιρίου, η Αγιορειτική Εστία, σε ένδειξη τιμής και ευγνωμοσύνης, οργάνωσε σειρά εκδηλώσεων (εκθέσεις, εκδόσεις, διαλέξεις), στη διάρκεια των οποίων παρουσιάστηκε η ιστορία της οικογένειας Νεδέλκου και του κτιρίου, οι περιπέτειές του μετά τον σεισμό του 1978, οι καταστροφές, η εγκατάλειψη, η λεηλασία και η φθορά. Το 2014 το κτίριο Νεδέλκου εντάχθηκε στο πρόγραμμα «Open House» και κάθε χρόνο προετοιμάζεται και δέχεται φιλόξενα τους πολίτες που το επισκέπτονται για να το γνωρίσουν.

Σήμερα συνεχίζει την λειτουργία του ως δημόσιο κτίριο στην υπηρεσία των Θεσσαλονικέων και των επισκεπτών της πόλης.

αναλυτικά η ιστορία του κτιρίου

Η Αγιορειτική Εστία διοικείται από 7μελές Διοικητικό Συμβούλιο υπό την προεδρεία του εκάστοτε Δημάρχου Θεσσαλονίκης, με πενταετή θητεία που ορίζεται στην αρχή της αναλήψεως των καθηκόντων της νέας δημοτικής αρχής. Επίτιμος Πρόεδρος είναι ο εκάστοτε Πρωτεπιστάτης του Αγίου Όρους. Από τα υπόλοιπα έξι μέλη του Συμβουλίου, τα τρία ορίζονται από τον Δήμο Θεσσαλονίκης και τα τρία από την Ιερά Κοινότητα του Αγίου Όρους. 

Η σύνθεση του παρόντος Διοικητικού Συμβουλίου για την πενταετία 2024-2028 έχει ως εξής:

Πρόεδρος: Στυλιανός Αγγελούδης, Δήμαρχος Θεσσαλονίκης

Α’ Αντιπρόεδρος: Πανοσιολογιώτατος Γέροντας Ιερώνυμος Ιερομόναχος Σιμωνοπετρίτης

Β’ Αντιπρόεδρος / Αναπληρωτής Προέδρου Δ.Σ.: Βασίλειος Γάκης, Αντιδήμαρχος Πολιτισμού, Τουριστικής Ανάπτυξης & Διαδημοτικής Συνεργασίας

Τακτικά Μέλη:  

• Πανοσιολογιώτατος Γέροντας Ευθύμιος Μοναχός Ζωγραφίτης
• Πανοσιολογιώτατος Γέροντας Χαρίτων Ιερομόναχος Δοχειαρίτης
• Παναγιώτης Αβραμόπουλος, Σύμβουλος Δημάρχου Θεσσαλονίκης
• Νικόλαος Μακραντωνάκης, π. Αντιδήμαρχος Δήμου Θεσσαλονίκης

Αναπληρωματικά Μέλη: 

• Ιερομόναχος Παύλος Ξηροποταμινός
• Ιερομόναχος Ιωσήφ Καρακαλληνός
• Μοναχός Νικηφόρος Φιλοθεϊτης
• Ευθύμιος Χατζηθεόκλητος, Αντιδήμαρχος Κοινωνικής Πολιτικής, Αλληλεγγύης και Πρόνοιας του Δ.Θ.
• Παναγιώτης Ταμβάκης, σύμβουλος Α΄Δημοτικής Κοινότητας Δήμου Θεσσαλονίκης
• Νικόλαος Ζήσης, π. κοινοτικός σύμβουλος Δήμου Θεσσαλονικης
   

από αριστερά προς δεξιά: ο διευθυντής της Αγιορειτικής Εστίας κ. Αναστάσιος Ντούρος, τα μέλη  κ.κ. Παναγιώτης Ταμβάκης και  Παναγιώτης Αβραμόπουλος,  ο αντιδήμαρχος πολιτισμού -τουρισμού,  β΄ αντιπρόεδρος  του Δ.Σ. της Αγιορειτικής Εστίας κ. Βασίλειος Γάκης,  το μέλος ιερομόναχος Ευθύμιος Ζωγραφίτης, ο πρόεδρος του Δ.Σ.  Δήμαρχος Θεσσαλονίκης κ. Στυλιανός Αγγελούδης, το μέλος ιερομόναχος Χαρίτων  Δοχειαρείτης, ο α΄αντιπρόεδρος του Δ.Σ. ιερομόναχος Ιερώνυμος Σιμωνοπετρίτης, τα αναπληρωματικά μέλη κ.κ. Νικολαος Ζήσης και Ευθυμιος Χατζηθεόκλητος.

από αριστερά προς δεξιά: ο πρόεδρος του Δ.Σ.  Δήμαρχος Θεσσαλονίκης κ. Στυλιανός Αγγελούδης, ο α΄αντιπρόεδρος του Δ.Σ. ιερομόναχος Ιερώνυμος.
 

από αριστερά προς δεξιά: ο πρόεδρος του Δ.Σ.  Δήμαρχος Θεσσαλονίκης κ. Στυλιανός Αγγελούδης, ο α΄αντιπρόεδρος του Δ.Σ. ιερομόναχος Ιερώνυμος.

Το Προσωπικό της Αγιορειτικής Εστίας

Αναστάσιος Ντούρος Διευθυντής

Μαρία Γιαννέλου Προϊσταμένη Οικονομικών & Διοικητικών υπηρεσιών

Ευάγγελος Τσικούρας Υπεύθυνος Βιβλιοπωλείου

Χρήστος Δόκαλης Επικοινωνία και Προβολή

Ζωή Γούναρη Διοικητική υποστήριξη

Ιωάννης Λιάπης Διοικητική υποστήριξη

Κυριακή Αθανασιάδου Υπάλληλος Βιβλιοπωλείου

Γιώργος Μπελούμπασης Υπάλληλος Βιβλιοπωλείου

Κατερίνα Παραδείση Υπηρεσίες καθαριότητας

Εξωτερικοί Συνεργάτες

Άννα Τανάσκου Λογίστρια (φοροτεχνικό-λογιστικό γραφείο «Ι.ΔΟΒΕΛΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ-ΦΟΡΟΤΕΧΝΙΚΗ Ι.Κ.Ε.»)

Σοφία Πιτσιούνη Νομικός σύμβουλος

Αndrew Hendry Μεταφράσεις

Κωνσταντίνος-Δημήτριος Αργυρόπουλος / WebCat Υποστήριξη ηλεκτρονικών μέσων

Η Αγιορειτική Εστία

είναι Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρεία που ιδρύθηκε το 2000 από τον Δήμο Θεσσαλονίκης και την Ιερά Κοινότητα του Αγίου Όρους, και ουσιαστικά αποτελεί τη λειτουργική συνέχεια της έκθεσης «Θησαυροί του Αγίου Όρους», που παρουσιάστηκε το 1997 από τον Οργανισμό Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης «Θεσσαλονίκη 1997».
Στεγάζεται στο κέντρο της πόλης, στην οδό Εγνατία 109, στο διατηρητέο κτίριο Νεδέλκου, το οποίο παραχωρήθηκε από τον Δήμο Θεσσαλονίκης για τις δραστηριότητές της.
Διοικείται από επταμελές Διοικητικό Συμβούλιο υπό την προεδρία του εκάστοτε Δημάρχου Θεσσαλονίκης, έχει δε ως επίτιμο Πρόεδρο τον εκάστοτε Πρωτεπιστάτη του Αγίου Όρους. Από τα υπόλοιπα έξι μέλη του Συμβουλίου τα τρία ορίζονται από τον Δήμο Θεσσαλονίκης και τα τρία από την Ιερά Κοινότητα του Αγίου Όρους. Τη θέση του Α΄ Αντιπροέδρου καταλαμβάνει ένα από τα Ιεροκοινοτικά Μέλη του Συμβουλίου. Τη θέση του Β΄Αντιπροέδρου ένα από τα μέλη που προέρχονται από τον Δήμο Θεσσαλονίκης.
Το Διοικητικό Συμβούλιο έχει πενταετή θητεία και ορίζεται στην αρχή της ανάληψης των καθηκόντων της νέας δημοτικής αρχής.

Οι σκοποί της Αγιορειτικής Εστίας 

όπως περιγράφονται στο Καταστατικό της, είναι οι εξής:

1. Η διαχείριση του διατηρητέου κτιρίου της πρώην κλινικής Νεδέλκου, ιδιοκτησίας του Δήμου Θεσσαλονίκης, επί της οδού Εγνατίας αρ. 109, όπου στεγάζονται τα θρησκευτικής-λατρευτικής και καλλιτεχνικής αξίας παράγωγα εκθέματα, καθώς και συναφείς προς αυτά δραστηριότητες και προγράμματα που αποτελούν λειτουργική συνέχεια της έκθεσης «Θησαυροί του Αγίου Όρους».
2. Η οργάνωση και λειτουργία εκθέσεων που θα αναδεικνύουν τη μακρά μοναστική παράδοση του Αγίου Όρους, τον ρόλο εν γένει του ορθόδοξου μοναχισμού, την ιστορική και πολιτιστική διαδρομή του και τη μεγάλη πνευματική και πολιτιστική παρακαταθήκη και τη σύγχρονη αποστολή του Αγίου Όρους.
3. Η οργάνωση βιβλιοθήκης με το σύνολο, ει δυνατόν, των εκδόσεων, ελληνικών και ξένων, για το Άγιον Όρος, τον ορθόδοξο μοναχισμό και τον βυζαντινό πολιτισμό.
4. Η οργάνωση συνεδρίων, ομιλιών, συμποσίων και άλλων εκδηλώσεων, που θα υποστηρίζουν και θα προβάλλουν τους σκοπούς της Αγιορειτικής Εστίας.
5. Η έκδοση επιστημονικών εργασιών, μονογραφιών, καταλόγων, ανατύπων κλπ. από τις βιβλιοθήκες των Ιερών Καθιδρυμάτων, τις εκδηλώσεις της Αγιορειτικής Εστίας ή τις επιμέρους συνεργασίες και ανατεθείσες μελέτες.